Jedną z pierwszych umiejętności, którą powinien nabyć pies, jest załatwianie swoich potrzeb fizjologicznych w miejscu do tego przeznaczonym. Wiedza ta jednak nie przychodzi sama z siedzibie – musi zostać przez czworonoga przyswojona. Na szczęście, istnieje wiele skutecznych sposobów na to, jak oduczyć psa sikania w domu.
Jak oduczyć psa sikania w domu? – słowo wstępu.
Przypuszczam, że skoro trafiłeś na ten artykuł, oznacza to, że już kończy Ci się cierpliwość w odniesieniu do „wypadków” twojego psiaka. Nie dziwię się – w chwili, gdy piszę te słowa, mam w domu 8-tygodniowego szczeniaka owczarka niemieckiego długowłosego. Nie jest on jeszcze nauczony czystości, choć robi duże postępy. Co więcej, parę dni po jego przygarnięciu okazało się, że ma on zapalenie pochwy, co powodowało jeszcze częstsze oddawanie przez niego moczu, niż u psa zdrowego. Tym bardziej – rozumiem Twoją frustrację dotyczącą ciągłego biegania za psem z mopem lub ścierką i chętnie podzielę się sztuczkami, które obecnie niezwykle ułatwiają mi życie.
O treningu czystości pisałem już pokrótce w artykule „Owczarek niemiecki długowłosy – wychowanie” Gorąco zachęcam Cię do zapoznania się również z nim, gdyż znajdziesz w nim wiele bardzo cennych informacji.
Jak oduczyć psa sikania w domu w zależności od jego wieku?
Żeby dowiedzieć się jak skutecznie oduczyć psa sikania w domu, musimy określić w pierwszej kolejności jego wiek. Dla naszych celów wystarczający będzie podział na szczeniaka, psa dorosłego oraz psa we wieku starczym.
Jak oduczyć szczeniaka sikania w domu?
Szczeniaki, zanim trafią do nowych właścicieli, są trzymane zwykle w hodowlach. (W takich warunkach oddają zwykle mocz i stolec gdzie popadnie. Trafiając do nowego domu nie mają pojęcia o tym, że takie zachowanie nie jest pożądane.
Przygarniając szczeniaka musimy mieć na względzie to, że może on być jeszcze objęty kwarantanną poszczepienną (jest to niemal pewne, gdy szczeniak ma poniżej 3 miesięcy). Oznacza to, że do momentu nieuzyskania aprobaty weterynarza, pies nie powinien mieć styczności z innymi przedstawicielami swojego gatunku czy ich odchodami.
Czym jest kwarantanna poszczepienna? Jest to okres w którym pies otrzymuje pierwszy zastrzyk liczony do moment, w którym ostatni zastrzyk zaczyna w pełni działać. Na użytek tego artykułu mówiąc o psie w okresie kwarantanny poszczepiennej przyjmijmy, że mam na myśli też psiaki, które nie otrzymały jeszcze żadnego szczepienia.
Do zakończenia kwarantanny poszczepiennej szczeniak powinien być zupełnie odizolowany od kontaktu z innymi psami. Nie powinien mieć też z nimi nawet pośredniej styczności – np. poprzez wąchanie ich odchodów. Jeżeli nie zapewnimy tej izolacji, narażamy naszego psa na dotkliwe konsekwencje zdrowotne.
Co ma jednak kwarantanna poszczepienna do tego, jak oduczyć psa sikania w domu? Otóż to, że jeżeli nie mamy możliwości odizolowania psa od jakiejkolwiek styczności, czynnej czy biernej, z innymi psami, zmuszeni jesteśmy zrezygnować z jego wyprowadzania na świeże powietrze.
W praktyce oznacza to, że mieszkańcy budynków z ogrodzonym podwórzem, na którym nie przebywają nigdy inne psy, mogą zacząć naukę czystości od razu od wyprowadzania psa do docelowego miejsca służącego załatwianiu potrzeb fizjologicznych, czyli ogrodu (zachęcam do takiej praktyki, gdyż w mojej ocenie jest to najprostszy, najszybszy i najbardziej efektywny sposób nauki).
Mieszkańcy bloków czy kamienic, jak również lokatorzy budynków z nieogrodzonym kawałkiem murawy, muszą naukę czystości rozbić na dwa okresy – przed i po zakończeniu kwarantanny.
Przed zakończeniem kwarantanny należy wyznaczyć psu konkretne miejsce znajdujące się możliwie blisko drzwi wejściowych, w którym będzie mógł on spokojnie sobie ulżyć. W ten sposób nie tylko zapobiegniemy oddawaniu moczu na terenie całego naszego mieszkania, ale także zakorzenimy u pas skojarzenie, że drzwi wejściowe mają coś wspólnego z toaletą.
Jeżeli pozwalają nam na to warunki mieszkaniowe, dobrym pomysłem jest usytuowanie tymczasowej toalety tuż za drzwiami wejściowym (np. na korytarzu czy klatce schodowej). W ten sposób od początku budujemy u podopiecznego silne skojarzenie, że może się on załatwić jedynie poza naszymi czterema ścianami – okaże się to bardzo pomocne, gdy po okresie kwarantanny będziemy chcieli nauczyć psa oddawania moczu jedynie na dworze.
Gdy wyznaczymy już miejsce służące za tymczasową toaletę, kolejnym krokiem jest zabezpieczenie podłogi w tym miejscu – doskonale zda się tu folia malarska czy mata dla psa. Gdy miejsce to jest już przygotowane, nasze zadanie będzie bardzo proste (choć jednocześnie wymagające nieziemskiej cierpliwości). Za każdym razem, gdy pies będzie oddawał mocz bądź sygnalizował chęć oddania moczu, musimy przenieść go lub przyprowadzić dokładnie w to miejsce.
Gdy pies załatwi się w wyznaczonym miejscu (niezależnie, czy sam tam przyjdzie, czy też zostanie tam przeniesiony), powinien zostać pogłaskany, pochwalony, oraz otrzymać przysmak w nagrodę. Gdy nasika w innym miejscu, nie powinien otrzymywać żadnej pochwały – powinien zostać zignorowany.
Po zakończeniu kwarantanny będziemy mogli pupila wyprowadzić już spokojnie z na dwór. Jeżeli jest on nauczony załatwiania się w konkretnym miejscu w domu, tak, jak zostało to opisane powyżej, nauczenie go załatwiania się poza domem nie powinno zająć zbyt wiele czasu.
By u psa, który uprzednio miał wyznaczone miejsce w domu, przyspieszyć proces nauki załatwiania się na dworze, należy możliwie wiernie odtworzyć środowisko i rytuały, które towarzyszyły wypróżnianiu się w domu. Co mam na myśli?
Załóżmy, że w domu pies sikał zawsze na specjalną matę albo ścierkę, po czym otrzymywał w nagrodę psie ciasteczko. Przy początkowych wizytach na dworze warto więc rozłożyć taką samą matę, po czym po oddaniu przez psa moczu nagrodzić go pism ciasteczkiem. W ten sposób psiak szybko dostrzeże analogię i zrozumie, że zmieniło się miejsce służące za toaletę.
Co natomiast tyczy się osób, które posiadają ogrodzone podwórza – uczenie psa załatwiania się w na dworze przebiega dokładnie w ten sam sposób, jak w przypadku opisanym powyżej. Jedyną różnicą jest to, że zamiast zanosić/przyprowadzać psiaka w wyznaczone miejsce, wyprowadzamy go po prostu na dwór.
Jak oduczyć psa sikania w domu – przydatne triki
W swoim arsenale sztuczek pomocnych w tym, jak oduczyć psa sikania w domu, mamy jednak jeszcze sporo narzędzi.
Psy, podobnie jak wiele innych ssaków terytorialnych, stara się instynktownie załatwiać w jednym miejscu. Jeżeli zwierzęta żyją w grupie, starają się wypróżnić w tym samym miejscu, co reszta ich gatunku. Jest to dobry sposób, by zminimalizować szanse na wystąpienie chorób oraz zminimalizować ryzyko wystąpienia ataku drapieżników.
Psy, jako potomkowie wilków, mają ww. instynkt silnie rozwinięty – jeżeli wyczują gdzieś zapach moczu, będą chciały oddać mocz dokładnie w tym samym miejscu.
Powyższą informacją powinniśmy posłużyć się dwojako.
Raz – oczyśćmy dokładnie wszystkie miejsca, w których psiakowi zdarzyły się „wpadki”– dokładnie zmyjmy podłogi oraz usuńmy do prania wszelkie dywany i wykładziny, na które pies wcześniej się załatwił. Jeżeli zapach moczu pozostanie wyczuwalny dla szczeniaka – powtórzy on swój wybryk.
Dwa – miejsce, które ma służyć psu za toaletę, powinno pachnieć psim moczem. Uprzedzam – nie chodzi o to, by np. w całym naszym mieszkaniu śmierdziało uryną – wystarczy delikatne przetarcie miejsca ścierką, którą uprzednio wycieraliśmy kałużę po naszym szczeniaku, albo położenie takiej szmatki w wyznaczonym miejscu.
Jeżeli uważamy ten sposób za niehigieniczny – w niemal każdym sklepie zoologicznym zakupimy syntetyczny preparat o zapachu psiego moczu – wystarczy nanieść kilka kropel w miejscu, w którym chcemy by pies się załatwiał.
Sam moment oddawania moczu przez szczeniaka też nie jest zupełnie losowy. Jesteśmy w stanie z duża dokładnością określić przedział czasowy, w którym pies powinien udać się do toalety.
Szczeniaka powinniśmy przenieść w wyznaczone miejsce zawsze, gdy ten się przebudzi. Wizyta w toalecie jest niemal pewna także, gdy szczeniak zaczyna kręcić się w kółko i obwąchiwać podłogę.
Trzeba pamiętać, że samo dotarcie na miejsce, w którym szczeniak ma się załatwić, może okazać się niewystarczające. Pies, szczególnie w młodym wieku, nie powiąże od razu faktu zaniesienia go bądź przyprowadzenia w dane miejsce z tym, że ma sobie ulżyć. Należy być cierpliwym i dać mu się pokręcić na wyznaczonym obszarze co najmniej 10 minut. Dopiero po takim czasie możemy zaryzykować stwierdzenie, że psiak najwyraźniej tym razem nie musi „udać się za potrzebą”.
Kluczowa dla nabycia przez czworonoga dowolnej umiejętności jest konsekwencja. Upewnijmy się więc, że pozostali domownicy wspierają nas w naszych działaniach i pod naszą nieobecność będą mogli w skuteczny sposób nas zastąpić.
Psy pozostają czujne już od najmłodszych lat. Potrafi je zbudzić najmniejszy szmer. Szczeniak obudzi się już w momencie, gdy rankiem usłyszy chociażby uchylanie się drzwi sypialni. Jest niezwykle istotne, by każdy z domowników – niezależnie czy chodzi o dorosłego czy dziecko – dopilnowało, by psiak niezwłocznie dotarł na miejsce przeznaczone do załatwienia potrzeb fizjologicznych, gdy tylko otworzą mu się oczy.
Jak oduczyć psa sikania w domu – kary i nagrody
NIEDOPUSZCZALNE jest karcenie psa za załatwienie się w miejscu do tego nieprzeznaczonym. Nie jest istotne, czy kara miała by nastąpić w przypadku złapania na gorącym uczynku, czy po fakcie. Nie jest istotne, czy karcenie będzie miało formę podniesienia głosu na psa, delikatnego uderzenia, czy też idiotycznej praktyki nurzania psiego nosa w jego własnych ekskrementach (wiem, że część z czytających ten artykuł spotkała się z taką praktyką – koniecznie jej zaprzestańcie – zrazicie do siebie swojego psiaka do tego stopnia, że dalszy trening będzie istną udręką).
Karcenie psa za oddawanie moczu nic nie daje. Pies, nawet najbardziej bystry, nie posiada umiejętności zaawansowanego abstrakcyjnego myślenia. Pies może nawet i zrozumie, że został skarcony za oddanie moczu – nie jest jednak w stanie domyślić się, że chodzi nie tyle o sam fakt załatwienia swojej potrzeby, co o miejsce, które na to wybrał.
Całkowicie inaczej ma się sytuacja z nagrodą za załatwienie swoje potrzeby w prawidłowym miejscu. Pies początkowo może skojarzyć samo miejsce z nagrodą i będzie starał się je często odwiedzać. Jednocześnie, niejako, przy okazji, uda mu się w tym miejscu nasikać.
Co do samej nagrody – powinna przybrać ona formę specjalnych smakołyków przeznaczonych dla psów oraz pogłaskania i pochwalenia naszego pupila. Pamiętajmy, że pies powinien otrzymywać nagrody za załatwienie się we właściwym miejscu tak długo, jak długo będą zdarzać mu się jeszcze „wpadki”. Dopiero, gdy oddawanie moczu i stolca w wyznaczonym miejscu stanie się drugą naturą naszego psa, możemy zaprzestać nagradzania go za wyżej opisane czynności.
Jak oduczyć psa sikania w domu, gdy ten jest już dorosły?
Nieco inaczej ma się sytuacja w przypadku dorosłego psa. Oddawanie moczu w domu może mieć tu kilka przyczyn. Przyjrzyjmy się najważniejszym z nich.
Pies nie nabył umiejętności w wieku szczenięcym.
Brak nabycia umiejętności załatwiania się poza domem w wieku szczenięcym wynika zwykle z błędów popełnianych przez właściciela psa. Może mieć to miejsce gdy przygarniając psa nie zdawaliśmy sobie sprawy, jak skutecznie uczyć go załatwiania potrzeb fizjologicznych w wyznaczonym miejscu. Możliwe, że wzięliśmy już dorosłego psa ze schroniska, a jego poprzedni właściciel zawalił w tym przedmiocie sprawę.
Niezależnie jednak od przyczyn, nauka załatwiania się poza domem powinna przebiegać w sposób identyczny, jak w przypadku psa po okresie kwarantanny poszczepiennej, o którym to sposobie pisałem w części poświęconej szczeniakom.
Pies ma problemy natury psychologicznej
W największym skrócie dotyczy to stresu. Pies może panicznie bać się określonych zachowań, sytuacji, bądź przedmiotów (częsta przypadłość u psów po przejściach). Konsekwencją stresu jest natomiast niekontrolowane oddawania moczu.
Poza niespokojnym zachowaniem się zwierzęcia, o stresogennych korzeniach oddawania moczu w domu może świadczyć sposób, w jaki zwierzak się moczy. Gdy działa bodziec o stresogennym charakterze, pies oddaje mocz bez przybierania pozycji typowej dla tego typu czynności – nie kuca czy nie podnosi do góry nogi – po prostu, mówiąc kolokwialnie „robi pod siebie”.
By w takim przypadku oduczyć psa sikania w domu, musimy określić (poprzez obserwację) czynnik stresogenny, a następnie skutecznie go wyeliminować.
Jeżeli eliminacja czynnika nie jest możliwa (np. pies panicznie boi się któregoś z domowników czy np. miotły), konieczne może okazać się skorzystanie z pomocy profesjonalnego trenera.
Infekcje dróg moczowych
Pies może oddawać mocz w domu, ponieważ cierpi na infekcję dróg moczowych. O problemie w postaci infekcji świadczy chociażby zwiększona częstotliwość oddawania moczu. Łatwo to zaobserwować szczególnie w sytuacji, w której pies wcześniej potrafił już załatwiać się poza domem, nagle jednak zaczęła się seria „wpadek”. O infekcji mogą też świadczyć zaczerwienienia (lub inne niepokojące objawy, jak np. wysypki czy zaropienia) w okolicy penisa czy pochwy, szczególnie tuż przy ujściu cewki moczowej.
W przypadku, gdy podejrzewamy u swojego psa infekcję, należy jak najszybciej udać się do weterynarza.
Jak oduczyć psa sikania w domu, gdy ten jest w podeszłym wieku?
Tu niestety nie mamy zbyt wielkich możliwości. Możemy jednak ułatwić życie sobie, jak również naszemu podopiecznemu.
Przede wszystkim musimy wiedzieć, że oddawania moczu w domu przez psa starego jest wywołane jego wiekiem i stanem zdrowia. Możemy natknąć się na dwie sytuacje – pies nie jest w stanie samodzielnie się poruszać, więc oddaje mocz w miejscu, w którym się znajduje, bądź pies nie jest w stanie utrzymać moczu, mimo, że potrafi swobodnie się poruszać.
Jeżeli pies ma tendencję do moczenia miejsca, w którym śpi, podłóżmy pod nie specjalną matę albo folię malarską – w ten sposób co prawda nie uchronimy posłania pupila przed zabrudzeniem, ale oszczędzimy sobie czyszczenia podłogi.
Jeżeli pies oddaje mocz w innym miejscu, połóżmy tam matę albo kuwetę dla psa. Przy odrobinie szczęścia, jeżeli nasz pies postępuje regularnie, co zwykle ma miejsce, ułatwi ona sprzątanie.
Trzecim sposobem jest wyczulenie na zachowanie naszego psa. Nawet, jeżeli już o własnych siłach nie jest w stanie podejść pod drzwi i zasygnalizować chęci oddawania moczu, to często stara się podnieść z posłania, albo kręci się w miejscu – to dobry moment, by wynieść naszego podopiecznego na dwór.
W tym roku pożegnałem swojego długoletniego przyjaciela. Miał na imię Dingo i odszedł w kwietniu tego roku. Dożył wieku niemal 18 lat. Pod koniec życia zdarzały mu się już problemy z oddawaniem moczu.
Czasami moczył się we własne posłanie (zwłaszcza po nocy). Nie zawsze było to jednak całkowite wypróżnienie. Pomocne okazało się wyścielenie legowiska dodatkową porcją ręczników. Dzięki temu czasami nie trzeba było od razu prać legowiska, a jedynie same ręczniki.
W ciągu dnia chęć oddania moczu była sygnalizowana przez próbę podniesienia się z legowiska (Dingo miał już problemy ze wstawaniem). W tym momencie należało wziąć psa na ręce i wynieść na dwór w miejsce przeznaczone do załatwiania sowich potrzeb (istotne było postawienie psa na trawie, gdyż moment, w którym mój podopieczny lądował na ziemi, był zawsze związany z natychmiastowym oddaniem moczu).
Mam nadzieję, że przedstawione tu pomysły okazały się pomocne. Jeżeli masz jakiś niezawodny sposób na oduczenie psa sikania w domu – koniecznie podziel się nim w komentarzu!
